Avustralya basınında çıkan haberlerde, Savunma Kuvvetleri Genel Müfettişi (IGADF) Paul Brereton’un hazırladığı raporda aktarılan 39 Afganistanlı sivilin öldürüldüğü olaylar dışında başka katliamların da gerçekleşmiş olabileceği ifade edildi.
SBS News’e konuşan Afganistan İnsan Hakları ve Demokrasi Organizasyonu Müdürü Jawad Zawulistani, kurbanların yakınlarının kendisine, basına yansıyan olaylardan çok daha fazlasının yaşandığını söylediğini aktardı.

“Öldürülenlerin yakınları bize, ‘Uzak bölgelerdeki köylerimizde acısını yaşadığımız ve gördüğümüz bazı olaylar var. Onlar, bundan çok daha öte.’ diye sürekli anlatıyordu.” ifadesini kullanan Zawulistani, Brereton’un raporunu inceleyen kurbanlardan birinin akrabasının, “Adı geçen kurbanların bazılarını tabii ki tanıyorum ancak raporda yer almayan düzinelerce başka kişi de var.” dediğini söyledi.

– Rapor görgü tanığı tarafından da teyit edild

iABC’nin haberinde, Avustralyalı askerlerle sağlık personeli olarak görev yapan ve olayın görgü tanıklarından Dusty Miller de söz konusu raporun doğru olduğunu belirterek, “Orada olan şey, birkaç kez şahit olduğum bir durum.” ifadesini kullandı.
Miller, Avusturya Genelkurmay Başkanı’nın, Afganistan’da gerçekleşen katliamı açıkça teyit etmesinin yaklaşık 8 yıl sürdüğüne dikkati çekerek, askerlerin, birçok ceset üzerine silah ve el bombası yerleştirdiği yönündeki iddiaların doğru olduğunu söyledi.

– “Bunun bedelini ödemeliyiz”

Sivillerin ölümünden sorumlu askerlerin yargılanması ve hapse girmesi gerektiğinin altını çizen Miller, “Yanlış iş yaptılar. Gerçekten inanıyorum ki onlar (askerler) asla işledikleri suçlardan hesap vermek zorunda kalmayacaklarını bilerek bunu yaptı. Onlar, kendilerini kanunun çok çok üstünde sanıyordu.” dedi.
Miller, Afganistan’da savaş suçlarına şahit olanların “yıkıcı” travma yaşadığını dile getirerek, “Çizgiyi çok kötü aştık. Bunu yıllardır yaptık, şimdi bunun bedelini ödemeliyiz.” ifadesini kullandı.
Miller, Avusturalyalı askerlerin kurbanlarından Hacı Serdar’ın bacağından vurulduğunu, yaralı ile ilgileneceği sırada Serdar’ın, askerler tarafından götürüldüğünü anlatan Miller, daha sonra bu kişinin cesedinin bulunduğunu söyledi.
Serdar’ın cesedini bulan oğlu Hazretullah Serdar, “Babamın kalbinin üzerinde büyük, derin bot izleri vardı. Bütün bu bot izlerini, cesedin üzerinde ve boynunda görebilirdiniz.” şeklinde konuştu.

– Genelkurmay Başkanı: “Başka olayların gerçekleşmiş olma ihtimalini istemeyerek de olsa kabul etmeliyim”
Avustralya Genelkurmay Başkanı General Angus Campbell, ABC’nin, başka cinayet ve benzeri olayların gerçekleşmiş olma olasılığını sorması üzerine, “Böyle bir ihtimalin varlığını istemeyerek de olsa kabul etmeliyim.” dedi.
IGADF’ın 4 yıllık soruşturmanın sonucunda hazırladığı ve Afgan sivillerin yasa dışı olarak öldürüldüğünü belgeleyen “güvenilir kanıtların” yer aldığı rapor, Genelkurmay Başkanı Campbell tarafından açıklanmıştı.
Yüzlerce tanığın dinlendiği ve 25 askerin karıştığı 57 olayın incelendiği rapordaki bulguları değerlendiren Campbell, raporun bazı askerlerin “savaşçı kültürünün utanç verici kaydını” ortaya çıkardığını söylemişti.

– Campbell, Afganistan halkından özür dilemişti
Elde edilen verilere göre ellerinde, Avustralya Savunma Kuvvetlerindeki (ADF) 25 personelinin ya suçları işlediğine ya da en azından ciddi suçlara karıştığına dair “inandırıcı bilgiler” olduğunu vurgulayan General Campbell, “Afganistan halkından, Avustralya Savunma Kuvvetleri (ADF) adına, Avustralya askerlerinin herhangi bir suçu için içtenlikle ve kayıtsız şartsız özür dilerim.” demişti.

– “Avustralya’nın kurbanların ailelerine tazminat ödemesi gerekir”
Raporu hazırlayan Brereton ise meselelerin mahkemeye çıkmadan önce bile Federal Hükümetin, Afganistan’daki kurbanların ailelerine tazminat ödemesi gerektiğine inandığını kaydetmişti.

– Cesetlerin yanlarına silah ve bomba yerleştirmişler
Bazı Avustralyalı askerlerin, öldürülen Afgan sivillerin cesetlerinin yanına “meşru hedef” olduklarını öne sürmek için bazı silah ve bombaları yerleştirerek muhtemel soruşturmadan kurtulmayı planladıklarına dair delillere ulaştıklarını aktaran Brereton, sözlerini şöyle tamamlamıştı:
“Bunlar kasıtlı hukuka aykırı cinayetlerin gizlenmesi amacıyla kullanılmak üzere geliştirildi. Ele alınan olaylar bir savaş suçuna ilişkin inandırıcı bilgilerin bulunduğu tespit edilen davalar, öldürülen kişinin savaşçı olmadığı açık olan veya olması gereken davalardır.”
Soruşturmayı yürüten müfettişler raporu, Avustralyalı askerlerin 2005 ila 2016 arasındaki davranışlarına ilişkin 423 tanıkla görüşüp 20 binden fazla belgeye ve yaklaşık 25 bin görüntüyü inceleyerek hazırladı.

Rapor, toplam 36 olayın cezai soruşturma yapılması için Avustralya Federal Polisine (AFP) sevk edilmesini tavsiye ediyor.
Avustralya’nın, ABD ve diğer müttefikleriyle devam eden barışı koruma çabalarının bir parçası olarak Afganistan’da yaklaşık 400 askeri bulunuyor.