CANAN ERASLAN

Sadece Türkiye’de değil, dünyada da katlanan e-Ticaret, tüketici haklarının bilinmesini çok daha önemli hâle getirdi. Bir e-Ticaret sitesinden ürün alırken, o ürün ya da alışverişle ilgili haklarımızın ne olduğunu da bilmemizde yarar var. Diğer haklardan önce bilmemiz gereken bir şey var ki; o da iade hakkının her ürün ve hizmet için olduğudur… Yani şirket ya da satıcı ne derse desin, tüketicinin aldığı mal ya da hizmeti, hiçbir sebep belirtmeksizin 14 gün içinde iade etme hakkı bulunuyor. Kamuoyunda iyi bilinen e-Ticaret sitelerinde daha ürünü alırken iade süreçlerine dair bilgi almak mümkün olabiliyor. Hatta bazılarında almaktan daha kısadır iade süreci. Diyelim ki herhangi bir ürün aldınız ama beğenmediniz. Size olmadı, beklentinizi karşılamadı ya da hiçbir sebebi yok; satın almaktan vazgeçtiniz. Hemen iade talebi oluşturuyor, kargo ücreti ödemeden ürünü geri gönderebiliyorsunuz. Ürün bedeli ise en fazla 1 hafta içinde hesabınıza iade ediliyor.
Tabii bunun tersini yapan işletmeler de var. İade almamak için süreci uzatmak, zorlaştırmak ve hatta “iade edilemez” ibaresini yazanlar dahi var ki; bunu yazmak bile suç işlemek anlamına gelir. İşte bu nedenle haklarımızı bilmek çok büyük önem taşıyor. Avukat Elvan Kakıcı Şimşek, tüketicinin haklarını ve neler yapması gerektiğini adım adım anlattı. Birçoğumuz bilsek de, unuttuğumuz, hatırlamamız gereken noktalar var. Tüketicinin gücünü göstermesi, haksızlıklara karşı durabilmesi için öncelikle hakkını bilmesi gerektiği gerçeğinden hareketle, bu hakların neler olduğunu sıralamak gerek…
¥ Online alışveriş yapmadan önce tüketici haklarını öğrenmek gerek. İlk bilmemiz gereken ise ‘iade edilemeyecek ürün ve hizmet yoktur’ kuralı olmalı.
¥ Tüketici, bir e-Ticaret sitesinden alışveriş yapmadan önce, o hizmet sağlayıcının iletişim bilgilerinin varlığını kontrol etmeli. Hatta verilen telefon mutlaka aranmalı.
¥ Hizmet sağlayıcının, tüketiciyi açıkça aydınlattığı görülmeli. Ödeme sayfasındaki aydınlatma metinleri bulunup okunmalı. Burada iade şartlarına yer verilip verilmediğine mutlaka bakılmalı. Tüketiciyi doğru bilgilendiren, tüketici hakkına da saygılıdır; buna göre seçim yapılmalı.
¥ Mutlaka TR Go güven damgasının olup olmadığına dikkat edilmeli.
¥ Tüketici, satıcının beyanının ‘mutlak doğru’ olduğunu kabul edip hak aramaktan vazgeçiyor. Asla vazgeçmemeli, hak arama mercilerine başvurmalı.
¥ En sık rastlanan iade taleplerinden biri, ilan edilen ürünle eve gelenin aynı olmaması. Alışverişte bu durum varsa, tüketici almaktan vazgeçebilir, aldığını iade etmeyip satış bedelinden indirim isteyebilir, herhangi bir hata varsa ücretsiz tamirini talep edebilir veya imkân varsa misli ile değiştirilmesini isteyebilir.
¥ Bu taleplerinin karşılanmaması hâlinde kaymakamlıklar bünyesinde faaliyet gösteren Tüketici Hakem Heyetine başvuru yapılabilir.
¥ Aynı zamanda elektronik ortamda, e-Devlet uygulaması üzerinden (https://www.turkiye.gov.tr/tuketici-sikayeti-uygulamasi) gerçekleştirilebilir.
¥ e-Ticaret sitelerine kredi kartınızın bilgilerinin kaydedilmesine izin vermeyin. Mümkünse sanal kart çıkarın. Kapıda ödeme seçeneği de ürünün kontrolü için daha fazla fırsat vereceği için tercih edilebilir.