Savaş nedeniyle Rusya’ya olan doğal gaz bağımlılığını azaltmak için sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) alternatifine yönelen Avrupa’dan önemli bir adım geldi. LNG terminallerinin kullanıma alınması amacıyla incelenen listede Türkiye’yi de Avrupa’ya dahil etti.
Rusya’nın Ukrayna’ya düzenlediği saldırıların üzerinden 1 ay geçmesine rağmen Rusya saldırılarına devam ediyor. Savaş nedeniyle birçok Avrupa ülkesi Rusya’ya yaptırım uygulamış ve boykot kararı almıştı. Avrupa ülkeleri art arda yaptırım kararları alırken Rus gazına olan bağımlılıktan kurtulmak için birçok adım attı. Bu konuda gelecek adımlar hala konuşulurken, Avrupa’nın, aktif olarak kullanmadığı sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) terminallerinin yarı kapasiteyle kullandığı öğrenildi.
Küresel piyasada LNG’nin yüzde 70’i uzun vadeli kontratlarla ihraç ediliyor. Bu nedenle kalan yüzde 30’luk LNG, spot piyasada en yüksek teklifi veren ülkeye satılıyor. Şimdiye kadar LNG’yi aktif bir şekilde kullanmayan birçok Avrupa ülkesi artık bu seçeneği ciddi şekilde değerlendiriyor.
AVRUPA LİSTESİNDE TÜRKİYE’DE VAR
Uluslararası Gaz Birliği ve “Gas Infrastructure Europe” verilerine göre, LNG terminallerinin incelendiği listede Türkiye ve İsrail de Avrupa’ya dahil edildiği görüldü. Türkiye’nin LNG terminalleri de dahil edildiğinde toplam 28 LNG ithalat terminali bulunan Avrupa, bu terminalleri yarı kapasiteyle kullanıyor.
İspanya, yıllık 43,8 milyon ton kapasiteye sahip 6 terminalle Avrupa’da en fazla LNG terminalinin bulunduğu ülke olarak kayıtlarda yer alıyor. 3 LNG terminali bulunan ve yıllık 38,1 milyon ton kapasiteye sahip Birleşik Krallık’ı, 25 milyon ton kapasiteli 4 LNG terminaline sahip Fransa ve 3 terminalle 11 milyon ton ithalat kapasitesi bulunan İtalya izliyor.
TÜRKİYE’NİN LNG TERMİNALLERİ
Türkiye’nin 2 LNG alım terminali bulunurken, Belçika, Yunanistan, Portekiz, Hollanda, Polonya’da 1’er terminal faaliyet gösteriyor. Ayrıca Türkiye 2, İsrail, Litvanya ve Hırvatistan’ın da 1’er yüzer terminali aracılığıyla LNG alımı yapıyor. Öte yandan Norveç, İsveç, Malta gibi ülkelerde bulunan küçük çaplı terminaller LNG ithalat terminalleri listesine dahil edilmiyor.
AVRUPA LNG TERMİNALERİ TAM OLARAK KULLAMIYOR
Avrupa’daki terminallerin halihazırda yıllık 150 milyon tona yakın LNG alım kapasitesi bulunuyor. Ancak 2019’da 85 milyon ton LNG ithal eden Avrupa, 2020’de ise 82 milyon LNG satın aldı. Gaz ihtiyacının dörtte birini LNG olarak karşılayan Avrupa, ithalat kapasitesinin yarısından biraz fazlasını kullanıyor. Bu da yaklaşık 70-75 milyon tonluk yedek kapasite olduğu anlamına geliyor. Hesaplamalara göre, İspanya LNG terminalleri kapasitesinin yüzde 37’sini, Birleşik Krallık yüzde 38’ini, İtalya yüzde 82’sini, Hollanda yüzde 77’sini, Belçika yüzde 90’ını, Fransa yüzde 66’sını, Portekiz yüzde 70’ini ve Yunanistan yüzde 49’unu kullanıyor.
AB ülkelerinin yıllık doğal gaz ihtiyacı, toplam 340-350 milyar metreküp arasında değişiyor. Geçen yıl AB ülkeleri Rusya’dan boru hatlarıyla 140 milyar metreküp, LNG olarak da 15 milyar metreküp gaz ithal etti.
GAZ’IN YÜZDE 40’I RUSYA’DAN
AB ülkelerinin yıllık doğal gaz ihtiyacı, toplam 340-350 milyar metreküp arasında değişiyor. Geçen yıl AB ülkeleri Rusya’dan boru hatlarıyla 140 milyar metreküp, LNG olarak da 15 milyar metreküp gaz ithal etti. AB’nin 2021’de toplam gaz tüketiminin yaklaşık yüzde 40’ı Rusya’dan geldi.
26 YENİ TERMİNAL PLANLARI
Avrupa gelecek dönemde doğal gaz arzını çeşitlendirmek amacıyla 26 yeni LNG terminalini inşa etmeyi planlıyor. Herhangi bir LNG terminali olmayan Almanya 2 LNG terminali inşa edecek. Fransa ve İspanya mevcut LNG termallerine 5 ünite ekleyecek. İrlanda 3, Estonya 2, Hırvatistan, Finlandiya, Danimarka, Polonya, Ukrayna, Malta ve Birleşik Krallık da 1’er LNG terminali inşa edecek.
Önceki yıllarda planlanan ancak yeteri kadar yatırım alamayan çok fazla LNG projesi bulunuyor ancak Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın ardından LNG’nin gelecek dönemde daha fazla gündemde olması bekleniyor.