Almanya’nın Schleswig-Holstein eyaletinde herkese şartsız aylık 1000 Euro bağlanmasının deneneceği bildirildi.
Kâmil Yılmaz
KİEL – Almanya’nın kuzeyinde yer alan Schleswig-Holstein eyaletinde şartsız temel gelir olarak herkse 1000 Euro aylık bağlanması (en azından deneme amaçlı olarak) gündeme geldi. Eyaletteki CDU, FDP ve Yeşiller Partisinin Jamaika modeli koalisyon ortakları tarafından gündeme gelen bu modelin deneme amaçlı olacağı belirtildi. Bunun yanında şimdiye kadar verilen işsizlere verilen sosyal yardımlardan Hartz IV ve eğitim kredisi BAfÖG kaldırılırken, ihtiyaç sahipleri için ödenen kira yardımlarının da verilmeyeceğine dikkat çekiliyor.
MODEL BÖLGE OLACAK
Diğer bir Avrupa ülkesi olan Finlandiya’daki gibi bunun bir deneme süreci olacağı ifade ediliyor. Yeşiller Partisi’nden olan Başbakan Yardımcısı Robert Habeck, Flensburger Tageblatt adlı gazeteye verdiği demecinde; “Bu genel gelir olarak verilecek olan paranın eyalet hükümeti tarafından şekillendirilerek model bölge içerisinde uygulamak istiyoruz” şeklinde konuştu.
HER YETİŞKİNE VERİLECEK
Şartsız olarak 1000 Euro gelirin yetişkin olan her vatandaşa verilmesi planlanıyor. Bu kişinin çalışıp çalışmadığına veya çalışmak isteyip istemediğine bakılmaksızın verileceğine dikkat çekiliyor. Çocuklara ise bu miktarın yarısının ödeneceği kaydediliyor. Buna karşın Hartz IV, Çocuk parası veya eğitim yardımı olan BAfÖG ödenmesi kaldırılacak.
FİNLANDİYA MODELİ OLACAK
Diğer bir Avrupa ülkesi olan Finlandiya’da ise deneme safhasından bu projenin sayesinde insanların çalışmaya motive edilmesi öngörülüyor. Finlandiya’daki KELA adlı Sosyal Sigortalar Enstitüsünden Marjukka Turunen’in açıklamasında, bu sayede bürokrasinin aldırılması ile de insanlara finansal güvenlik ortamı sağlanmasının planlandığı vurgulanıyor.
KOALİSYO ANLAŞMASINDA YER ALIYOR
Yeşiller Partisinden politikacı Robert Habeck’in açıklamasına göre Schleswig-Holstein eyaletinde de bunun amaçlandığı kaydedildi. Habeck, Huffington Post Gazetesinde yer alan beyanatında,” Buradaki insanların yeni bir güvenlik şekline ihtiyaçları var” demesine rağmen, bunun gerçek hayat nasıl uygulanacağı ise merak konusu. Temel gelir olarak düşünülen şartsız ödeme koalisyon anlaşmasında yer alırken, çok dikkatli bir şekilde yazılmış. Uzmanlara göre koalisyon anlaşmasında “yeni güvenlik modellerinin fizibilitesi” olarak yer alan maddelerin tartışılması gerektiğine dikkat çekiliyor.
İSVİÇRE REDDETMİŞTİ
Avrupa’da buna benzer bir uygulama için referanduma giden İsviçre’de ise bu model halk tarafından reddedilmişti. 2016 yılındaki referandumda, şartsız gelir olarak her yetişkine 2500 Frank ve çocuk başına 625 Frank ödenmesi teklifi veto yemişti. FDP’li politikacı Heiner Garg ise, “Liberal Vatandaşlık Geliri” olarak partisinin geliştirdiği modelde vergi dairesinden hibe yoluyla kazanılan gelirin aktarılmasıyla bunun bağımsız yaşamak için yeterli olduğunu açıkladı. Ama bu modelde alıcıların çalışmayı kabul etmesi gerekiyor yani liberal vatandaşlık geliri şartlara bağlanmış oluyor. Almanya’nın kuzeyindeki Schleswig-Holstein eyaletinde hangi modele karar verileceği için hale tam olarak kesinlik kazanmış değil.