Rusya ile Ukrayna arasındaki ateşkes müzakereleri İstanbul’da gerçekleşti. İki ülke heyetleri görüşmelere bugün başladı. Müzakereler yarın da devam edecek. Toplantı öncesi konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Artık görüşmelerden somut sonuçlar alınması gereken bir döneme girdik. Dünya sizlerden gelecek hayırlı ve müjdeleri haberleri bekliyor” dedi. Görüşmelere Rus oligark Abramovich de katıldı.
Rusya’nın Ukrayna’ya 24 Şubat’ta başlattığı savaşın ardından taraflar, müzakereler için bugün 10.00’da Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde bir araya geldi.
Rus heyeti taşıyan özel uçak saat dün 16.00’da Atatürk Havalimanı’na indi. Rus heyet, ardından konaklayacağı otele geçti.
Ukrayna heyetini taşıyan özel uçak ise saat 22.00’de Atatürk Havalimanı’na indi.
Ukraynalı heyet, daha sonra, konaklayacağı otele geçti.
GÖRÜŞME SONRASI RUSYA’DAN İLK AÇIKLAMALAR
Rusya müzakere heyeti görüşme sonrası yaptığı açıklamada, “Bazı maddeler üzerinde anlaştık. Ukrayna’nın önerilerini Putin’e ileteceğiz. Putin-Zelenski zirvesi dışişleri bakanları anlaşırsa mümkün.”
UKRAYNA’DAN GÖRÜŞME SONRASI İLK AÇIKLAMALAR
Ukraynalı müzakere heyeti görüşme sonrası yaptığı açıklamada, “Türkiye dahil birçok ülkeyi garantör olarak istiyoruz. Rusya ile güvenlik garantileri konusunda anlaşmak mümkün olmadı.Tabi ki işin hukuki boyutunu başka bir arakdaşımız paylaşacak. Savaşı sona erdirmek için Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü ve geleceğini sağlamak için önemlidir. Bunlar Ukrayna’nın güvenliğini garanti edecek. Bunun NATO’nun 5. maddesine benzer olmasını istiyoruz” dedi.
Ukraynalı müzakere heyetinin temsilcileri sözlerine şöyle devam etti:
“Gerçekten şunu çok iyi anlamamız gerekiyor. Öcelikli olarak bir referandum gerçekleştirilmesi gerekecek. Vatandaşlar önce sesini duyuracak. Sonra garantör ülkelerin parlamentoda onaylanması gerekecek. Müzakareler sürereken askeri güç kullanılmaması konusunda da ayrı bir müzakere gerekecekttir. Tabi ki burada tıkanık konular büyük ölçüde çözülmemiş görünüyor. Manipülasyonlara izin verilmemesi lazım. Sosyal medyada dezenformasyon görüyoruz. Bunun geçerli bir döküman olabilmesi için öncelikle anlaşmaya varılması gerekiyor. Çünkü Viyana Sözleşmesi’ne hepimiz tarafımız. Bunun gerçekleştirilebilmesi için de çeşitli mekanizmaların harekete geçirilmesi gerekecek. Olası bir anlaşma olursa, Rusya’ya bunu ileteceğiz. Anlaşma olursa garantör ülkeler tarafından imzalanacak.
Garantör ülkeler bunu imzalayacak olursa Rusya’ya ile yapılacak olan anlaşmada taraf olacaklar demektir. Bu durum işgal altındaki bölgelerde askeri güç kullanılmasını içermeyecek.NATO’ya girmeyeceğiz ama AB’ye girmemiz engellenemez.”
HEYET BAŞKANLARININ BAŞ BAŞA GÖRÜŞMESİ BİTTİ
Rusya-Ukrayna Heyet Başkanlarının baş başa görüşmesi sona erdi.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN HEYETLER İLE GÖRÜŞTÜ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde gerçekleşmesi planlanan toplantı öncesi Rusya ve Ukrayna heyetleriyle bir araya gelerek kısa bir görüşme yapacak. Edinilen bilgiye göre, basına kapalı olması öngörülen toplantının saat 10.00’da başlaması planlanıyor. Müzakereler iki gün sürecek.
UKRAYNA: AZAMİ TALEBİMİZ KALICI ATEŞKES
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, yerel televizyonların ortak yayınında yaptığı konuşmada İstanbul’da yapılacak Rusya-Ukrayna müzakerelerini değerlendirdi.
Kuleba, “Devlet başkanımız heyetimize çok net talimatlar verdi. İnsanlar, toprak ve egemenlik üzerine pazarlık yapmayacağız. Pozisyonumuz beton gibi serttir ve uluslararası hukuktan, Ukrayna ordusundan, Rusya’ya uygulanan uluslararası yaptırımlardan, savunmamız için Ukrayna’ya aktarılan ve aktarılmakta olan silahlardan güç almaktadır.” dedi.
Ukrayna’nın tarafının kilit talepleri konusunda da konuşan Kuleba, “Türkiye’deki müzakerelerde asgari talebimiz insani sorunların çözümü, azami talebimiz ise ateşkes ve bunun için sürdürülebilir anlaşmanın sağlanması olacaktır.” bilgisini verdi.
Kuleba, Türkiye’deki müzakerelerde referandum konusunun konuşulmayacağını, bunun Ukrayna’nın iç meselesi olduğunu kaydetti.
MÜZAKERE BAŞLIKLARI
Rusya ve Ukrayna arasındaki görüşmelerde 4 başlığın ele alınması bekleniyor. Bunlar şu şekilde;
1- TOPRAK
Müzakerelerdeki en zorlu başlık. Donbas yani ülkenin doğusunda Donetsk ve Luhansk’tan oluşan bölgedeki, Rusya destekli ayrılıkçılar iki yerde de bağımsız Cumhuriyet ilan etti, Rusya tanıdı. Moskova geçen hafta Donetsk’in yüzde 54’ünü, Luhansk’ın yüzde 93’ünü ele geçirdiğini ilan etti. Zelenski önceki gece Donbas’ta çözüm istediğini söyledi.
2- TARAFSIZLIK
Ukrayna’nın tarafsızlığı, Rusya’nın taleplerinin başında geliyor. Moskova, savaş öncesi Ukrayna’nın hiçbir zaman NATO’ya üye olmayacağına dair yazılı güvence istiyordu. Rusya, saldırının amaçlarından birini de Ukrayna’nın silahsızlandırılması olarak ilan etti. Ukraynalı yetkililer, son bir ayda ülkenin NATO’ya üye olmayacağını dile getirdi. Zelenski de önceki gece tarafsızlık konusunda müzakereye hazır olduğunu ilan etti.
3- RUSLARIN HAKLARI
Rusya’nın doğusunda Rusça konuşan bir nüfus bulunuyor. Ukrayna 2019’da çıkardığı yasayla Ukrayna dilini zorunlu hale getirmişti. Memur, asker, doktor ve öğretmen olmak için Ukraynaca konuşmak gerekiyor. Ancak, Rusça’nın statüsü Moskova’ın talepleri arasında bulunuyor. Zelenski bu başlığın müzakerelerde konuşulduğunu açıkladı.
4- “NAZİLERDEN ARINDIRMA”
Ruslar, “Azak Tugayı” gibi aşırı sağcı grupların Rusça konuşan halka “soykırım” yaptığını iddia ediyor. Ukrayna ise iddiaları kesin bir dille reddediyor. Bununla birlikte, “Nazilerden arındırma” Rusların ortaya attığı bir kavram ve “silahsızlanma” başlığıyla birlikte anılıyor.
Öte yandan, Ruslar başta Zelenski hükümetinin değişmesinden bahsediyordu. Şimdilerde Ukrayna’nın kendi ordusuna sahip olabileceğinden ancak Batılı ülkelerin silahlarına ve üslerine ev sahipliği yapmamasından söz ediliyor.
Yorumla