Dünya kurulduğundan beri savaşların merkezi olan ve devletlerin sahip olmak için milyonlarca kişinin kanını döktüğü Kudüs bir defa daha tarih sahnesinde ön sıralarda yerini almaya başladı. ABD Başkanı Donald Trump’ın önceki gün “Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımanın zamanı geldi. Bunun çalışmaları için Dışişleri Bakanı’na talimat verdim” açıklamaları dünyayı ayağa kaldırdı. Seçim vaatleri arasında yer alan Kudüs planını uygulamaya koyan Başkan Trump’a kendi ülkesi de dahil dünyanın dört bir yanından tepkiler yağmaya başladı. Trump’u günler öncesinden ilk tepki Türkiye’den geldi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, son olarak Ürdün Kralı ile yaptığı görüşme sonrası yaptığı açıklamada, Türkiye’nin dönem başkanlığını üstlendiği İslam İşbirliği Teşkilatı’nın (İİT) 13 Aralık’ta İstanbul’da olağanüstü toplantıya çağırıldığını açıkladı.

HİÇ BİTMEYECEK SAVAŞLAR
Trump’ın kararını açıklaması ile birlikte yine Ankara’dan çok sert tepkiler gelirken uluslararası alanda da açıklamalar peşpeşe yağdı. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) 8 üyesinin talebi üzerine bugün toplanarak Kudüs’ü görüşeceği bildirildi. Görüşme talebinin Fransa, Bolivya, Mısır, İtalya, Senegal, İsveç, İngiltere ve Uruguay’dan geldiği belirtildi.
Aynı şekilde Arap Birliği de, yarın Dışişleri Bakanları düzeyinde olağanüstü toplanma kararı alındığını açıkladı. Liderlerden gelen en sert tepki ise Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın oldu. Abbas, “Kararı reddediyoruz, Trump hiç bitmeyecek savaşların kapısını açtı” diye konuştu.

RUSYA, İNGİLTERE, ALMANYA
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, “İki devletli çözümden başke çare yok” derken, Rusya, Trump’ın kararından dolayı dünya barışı adına “endişeli” olduklarını dile getirdi. Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov “Rusya Filistin halkının yanındadır” ifadesini kullandı. Almanya Başbakanı Angela Merkel ise, Kudüs’ün İsrail’in başkenti ilan edilmesi kararını “tanımadıklarını ve desteklemediklerini” bildirdi. İngiltere Başbakanı Theresa May de, “Trump’ın kararını paylaşmıyoruz. Elçiliğimizi Kudüs’e taşıma gibi bir niyetimiz yok” açıklamasını yaptı. Aynı şekilde, İsveç, Ürdün, Katar, Bahreyn, Cezayir, Tunus ve Kuveyt de “Trump’ın kararını tanımıyoruz” diyerek görüş bildirdi.

IRAK ABD’YE NOTA VERDİ
ABD Başkanı Trump’a bir tepki de Avrupa Birliği’nden (AB) geldi. AB Yüksek Temsilcisi Mogherini, “AB, bugün ABD Başkanı Donald Trump’un  Kudüs’e ilişkin açıklamasından dolayı ciddi endişe duyuyor. Bu kararın dünya barışına hiçbir katkısı olmayacak” dedi. ABD’ye bir tepki de hâlen Irak’tan geldi. Irak hükûmeti, Kudüs’ü “İsrail’in başkenti” olarak tanıyan ABD’ye diplomatik nota verdi. Irak Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ahmed Mahcub, ABD’nin Bağdat Büyükelçisi Douglas Silliman’ı bakanlığa çağırarak, nota verdiklerini ifade etti.

MISIR BİLE KARARI REDDETTİ
ABD’nin görev başına getirdiği Mısır Cumhurbaşkanı Sisi de, Başkan Trump’a tepki gösterenler arasında yer aldı. Sisi, Filistin lideri Abbas’a, ABD’nin Kudüs’ü “İsrail’in başkenti” olarak tanıması kararını reddettiğini söylediği bildirildi. Bu arada, Mısır’da Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan), Kudüs ve Filistin halkına “barışçıl intifada” çağrısında bulundu.

ABD’liler Trump’a karşı çıktı

ABD’de Brookings Enstitüsü tarafından yapılan kamuoyu yoklamasına göre ABD halkı da Trump’ın Kudüs kararına karşı çıktı. Anket sonuçlarına göre ABD’lilerin yüzde 63’ü (bu oranın yüzde 44’ü Trump’ın partisi olan Cumhuriyetçiler) ABD Başkanı Trump’ın aksine ülkenin Tel Aviv’deki büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma hazırlığına karşı çıkıyor. Diğer taraftan ABD halkının yüzde 77’si Trump’ın İsrail-Filistin anlaşmazlığında taraf tutmaması gerektiğini savunuyor. İsrail’in Filistin topraklarında yeni yerleşim yerleri inşa etmesi meselesinde ise ezici bir çoğunluk ABD’nin İsrail’e karşı daha ciddi adımlar atması ve yaptırım uygulaması gerektiğini düşünüyor.
ABD Başkanı Donald Trump’ın İran ile P5+1 (ABD, Çin, Rusya, Fransa, İngiltere ve Almanya) arasında 2015’te imzalanan anlaşmayı desteklemediğini belirtmişti. Ankete göre Trump’ın aksine ABD halkı yüzde 70 oranında İran ile yapılan anlaşmayı olumlu görüyor ve ABD’nin ulusal çıkarları ve güvenliği açısından önemli olduğunu ifade ediyor. Bilindiği gibi ABD ve İsrail UNESCO’dan çekilme kararı almıştı. Ankette ABD vatandaşlarına bu kararın mantıklı bir adım olup olmadığı yönünde bir soru da soruldu. Ankete göre, katılımcıların yüzde 82 oranını söz konusu kararın doğru ve mantıklı olmadığı yönünde görüş bildirdi.

FİLİSTİN SOKAĞA DÖKÜLDÜ, İSRAİL’İN KORKUSU GERÇEK OLUYOR

ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’le ilgili kararını açıklamasının ardından en sert açıklama Hamas’tan geldi. Hamas’tan yapılan yazılı açıklamada “Trump, cehennemin kapılarını açtı” denilirken Hamas lideri Haniye ise İsrail’in en büyük korkusu olan “infitada” çağrısında bulundu. “Siyonist düşman karşısında yeni bir intifada başlatmak zorundayız” diyen Haniye, Filistinlileri tek yumruk olmaya çağırdı. Ancak Haniye’nin çağrısı daha sona ermeden Filistin halkı sokaklara dökülerek İsrail ve ABD’ye öfke kusmaya başladı. İşgal altındaki Batı Şeria ile İsrail ablukası altındaki Gazze’nin bazı bölgelerinde düzenlenen protesto gösterilerinde Filistinliler, ABD ve İsrail bayrakları ile Trump’ın posterlerini yaktı. Kararı protesto eden Filistinliler ile İsrail askeri arasında çatışma çıktı.

UÇAK VE TANKLARLA SALDIRDI
Göstericilere karşı İsrail polisi ve askerlerinin orantısız güç kullanması sebebiyle en az 150 Filistinli yaralandı. Yaralılardan bazılarının durumunun ağır olduğu belirtildi. İsrail’in Gazze şeridine uçak ve tanklarla saldırdığı bildirildi.
Bu arada, Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te genel grev ilan edildi. Doğu Kudüs’ün en işlek caddeleri Zehra ve Selahaddin başta olmak üzere tarihî Eski Şehir bölgesindekiler de dâhil olmak üzere dükkânlar kepenk açmadı. İşgal altındaki Batı Şeria’da da özel iş yerlerinin yanı sıra devlet kurum ve kuruluşları da mesaiye ara vererek dün greve gitti. Üniversite ve diğer okulların da tatil edildiği Batı Şeria’da sokaklar boş, dükkânlar ve diğer        bütün ticari işletmeler kapalı durumda…
Öte yandan, Lübnan’da Hizbullah yanlısı El-Ekber gazetesi “ABD’ye ölüm” manşetiyle çıktı. Yazıda, “Hamas, elindeki füzelerle Tel Aviv’i vurmaya hazır” ifadesi kullanıldı. Yine aynı şekilde Irak’taki etkili Şii milis gruplardan en-Nucaba örgütü bir açıklama yaparak “Trump’ın kararı, ABD askerlerine yapılan saldırıları meşru hâle getirmiştir” ifadesini kullandı.

ÖFKE CUMASI

İslam dünyası bugün cuma namazı sonrasında, ABD’ye tepkisini ortaya koymak için âdeta tek vücut oldu. Dünyanın dört bir yanında ve aynı zamanda Türkiye’de milyonlarca kişi Trump’ın Kudüs kararına karşı tepkisini ortaya koyacak. Hutbelerde de Kudüs’ün işlenmesi bekleniyor.
ABD Başkanı Donald Trump’ın “Kudüs’ü İsrail’in başkenti ilan etmesi” kararının ardından dünya genelinde başlayan öfke seli bir çığ gibi büyümeye devam ediyor. Dünyanın dört bir yanında dün sokağa dökülen milyonlarca Müslüman, Başkan Trump’a ve İsrail’e öfke yağdırıyor. Amerikan ve İsrail bayraklarının yanısıra Trump’ın posterleri ateşe verilirken, bugün için de özellikle Cuma Namazı sonrası gösterileri için sosyal medyada büyük kampanyalar düzenleniyor.
Amerikan yönetimi, İslam ülkelerindeki vatandaşlarının sokağa çıkmaması için uyarı üzerine uyarı yaparken, İslam dünyası ise bugüne “Öfke Cuması” adını takmış durumda… Bu yönde ilk tabir Hamas yönetiminden geldi ve örgütten yapılan açıklamada, hem Filistin hem de dünya Müslümanlarına yönelik olarak, herkesin cuma namazında buluşmasını istedi. ABD ve İsrail’e tepki göstermek için bugünü “Öfke Cuması” ilan eden Hamas, “İslam dünyasını dayanışmaya çağırıyoruz” ifadelerini kullandı.
Öte yandan, Türkiye’de de bugünün “Öfke Cuması”na dönüşmesi için iki gündür sosyal medya üzerinden yoğun çağrıların yapılması dikkat çekti. Sosyal medya kanallarını kullananan milyonlarca kişi “Bayrağını, seccadeni al, Kudüs için cuma amazına gel” çağrısında bulundu. çağrının büyük ilgi çektiği ve bugün Türkiye’nin dört bir yanında ABD ve İsrail’i karşıtı yoğun gösterilerin organize edildiği bildirildi.

CUMA HUTBESİNDE KUDÜS
Türkiye’deki “Öfke Cuması”na yönelik gösteriler sadece sivil vatandaşlar ile sınırlı kalmadı. Ülke genelindeki binlerce belediyenin de, kendilerine ait internet adreslerinden bölgelerindeki vatandaşları gösterilere çağırdı, organizasyonların birçoğunun bizzat belediyeler tarafından yapılması da dikkat çekti.
Bu arada, Diyanet İşleri Başkanlığının da bugünkü cuma hutbesinde Kudüs konusunu ele alacağı öğrenildi. Hutbede, Kudüs’ün İslam âlemi için ne kadar önemli olduğu konusuna dikkat çekileceği konusunun işleneceği ifade edildi.

Google ve Yandex de başkent ilan etti

ABD Başkanı Trump’ın Kudüs açıklamasından sonra ünlü Amerikan arama motoru Google’a ait Google Haritalar uygulamasında bu bölge başkent olarak gösterilmeye başlandı. Bir başka harita uygulaması olan Ruslara ait Yandex Haritalar’da da aynı işlemin yapılması gözlerden kaçmadı. Haritalar ülkelerin başkentlerini büyük noktayla gösteriyor. Google’ın bu hareketi sosyal medyada büyük tepkiye sebep oldu. Ancak bazı kullanıcılar Google’ın sahibinin Lawrence Page ya da bilinen adıyla Larry Page’in Yahudi olduğunu hatırlatarak “Şaşırmadık” yorumunda bulundu. Öte yandan  İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun “Bazı ülkelerle yakın temastayız. Kudüs’ü başkent olarak kabul edecekler” dedi. Trump’a ilk destek Çekya’dan geldi. Çekya Dışişleri Bakanlığının internet sitesinden yapılan açıklamada “Çekya şu anda, İsrail ile Filistin arasında barış anlaşmasının imzalanmasından önce, 1967 sınırlarını esas alacak şekilde Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıyor” açıklamasında bulundu.

Her taşın altından İsrail çıkıyor

ABD’nin terör örgütü YPG’yi silaha boğması, DEAŞ’ı örtülü desteklemesi, K. Irak’ta İsrail bayraklarının dalgalanması; bölgedeki oyunları deşifre etti.